Hoe maak ik zelf gordijnen met plooiband?



Gordijnen zijn echte sfeerbepalers: ze geven kleur aan een kamer, verhinderen of filteren invallend licht, geven privacy en dempen het geluid, zeker als je een harde vloer hebt. Haal de gordijnen maar eens uit je kamer, omdat je ze uit wilt wassen en je staat versteld hoe hol alles klinkt! In slaapkamers geven gordijnen verduistering en warmte.

Maar ook kleine ruimtes knappen op van een paar gordijntjes: een camper, boot of caravan wordt veel knusser als je er een paar gezellige gordijntjes voor naait. Want, eerlijk waar: zo moeilijk is het niet om zelf gordijnen te maken. Zeker niet als je dat doet met behulp van ‘ouderwets’ gordijnplooiband. Plooiband is verkrijgbaar in verschillende kleuren, zodat je de juiste kleur bij de gordijnstof kunt kiezen of in een speciale transparante variant. Transparant plooiband wordt meestal gebruikt voor vitrages.

Hoe ga je te werk? Van belang is om eerst de ramen goed op te meten, zodat je weet hoeveel stof je nodig hebt. Let op: als je de gordijnen open wilt schuiven, wil je voorkomen dat de gordijnen voor het glas blijven hangen. Liever heb je de opengeschoven gordijnen, als de situatie het toelaat, aan 2 kanten van de ramen opengeschoven, zodat het glas volledig onbedekt blijft. Zorg dus dat de gordijnrail, als die er nog niet hangt, ongeveer 15 tot 20 cm extra ruimte heeft aan iedere kant van het raam. Zo kun je de gordijnen eenvoudig naast de ramen schuiven. Wil je vitrage naaien? Deze hangt over het algemeen binnen het raam: hierbij kun je dus volstaan met de breedte van het raam op te meten. In de andere gevallen meet je de breedte van het raam plus 2 x 15-20 cm, of je meet de gordijnrail op die er al hangt. Je hebt nu de zogenaamde strakke breedte van je gordijn opgemeten.

Gordijnstoffen bestaan in twee varianten:

  • Kamerhoge gordijnstof: hierbij is de stof in de lengte opgerold en wordt de breedte van de gordijnstof voor je afgeknipt. Kamerhoge gordijnen zijn meestal zwaardere kwaliteiten overgordijnen of vitrages. Let goed op bij vitrages want hierbij worden verschillende hoogtes verkocht. We zullen je later uitleggen hoeveel stof je nodig hebt.
  • Breedte gordijnstof: hierbij is de stof in de breedte afgeknipt en wordt de gordijnstof in lengtebanen voor je afgeknipt. De meeste gordijnstoffen zijn 140 of 150 cm breed. Voor een gemiddeld raam heb je dus meestal meerdere banen nodig. Indien er een patroon in de stof zit, heb je extra stof nodig. We zullen je later uitleggen hoeveel stof je nodig hebt.

Meet vervolgens de hoogte van het gordijn op wat je wilt gaan maken. Meet vanaf de bovenkant van de rail, of als die er nog niet hangt vanaf het plafond of vanaf het punt waar je de rail boven het raam wilt bevestigen. Meet strak tot aan de grond of een andere lengte. Mogelijkheden zijn:

  • Gordijn tot en met de vensterbank: meet vanaf het plafond/bovenkant rail tot en met de vensterbank. Trek 1 cm van die lengte af zodat het gordijn vrij komt te hangen van de vensterbank
  • Gordijn iets over de vensterbank: meet vanaf het plafond/bovenkant rail tot ongeveer 30 cm onder vensterbank
  • Gordijn tot en met de vloer: meet vanaf het plafond/bovenkant rail tot en met de vloer. Trek 2 cm van die lengte af zodat het gordijn vrij komt te hangen van de vloer

Nu heb je de strakke hoogte van je gordijn opgemeten. Later zul je hier extra stof voor rekenen voor boven- en onderzoom. Inclusief zomen heb je voor een gordijn nodig: de strakke hoogte + 10 cm bovenzoom + 15 cm onderzoom. Vitrage is in veel gevallen voorzien van een loodveter aan de onderkant van het gordijn: dit zorgt ervoor dat de vitrage mooi valt en betekent dat je de onderzoom verder niet hoeft af te werken. In het geval van vitrage met loodveter kun je dus volstaan met 10 cm extra hoogte, enkel voor het verwerken van de bovenzoom.

Hoeveel stof heb ik nodig?

Je hebt de strakke breedte van het raam opgemeten. Nu heb je nog extra stof nodig om plooien in het gordijn te kunnen maken. Bij het gebruik van plooiband adviseren we je om 1,85 x de strakke breedte aan stof te gebruiken. Zo heb je voldoende ruimte om plooien te maken en om zijzomen te kunnen naaien in het gordijn.

In het geval van kamerhoge gordijnen of vitrage is het nogal makkelijk. Vermenigvuldig de strakke breedte van je gordijn met 1,85. Dit is het aantal meters aan stof wat je nodig hebt. Omdat het eventuele patroon op een kamerhoog gordijn doorloopt in de rol hoef je hier geen extra stof voor te berekenen. Houd wel rekening met de maximale hoogte van je gordijn. Als een stof bijvoorbeeld 280 cm hoog is betekent het dat je gordijn niet hoger kan worden dan 255 cm. Je hebt immers 10 + 15 = 25 cm nodig voor boven en onderzoom.

In het geval van breedte gordijnen komt er wat rekenwerk aan te pas. Een voorbeeld:

Je hebt de strakke breedte en de strakke hoogte opgemeten. In dit voorbeeld gaan we uit van een strakke breedte van 220 cm en een strakke hoogte van 195 cm. Hoeveel stof heb je nu nodig?

Bereken eerst het aantal banen stof dat je nodig hebt. Vermenigvuldig de strakke breedte van het gordijn met 1,85 en deel dit door de breedte van de stof. In het geval van een stof van 140 cm breed wordt de rekensom dan als volgt:

220 x 1,85 gedeeld door 140 = 2,9 banen. Dit rond je naar boven af. Je hebt dus 3 banen stof nodig.

Bereken vervolgens de knipmaat van de banen. Je hebt een strakke hoogte gemeten van 195 cm. Omdat de gordijnen tot op de vloer hangen trek je hier 2 cm vanaf. Vervolgens tel je er 10 + 15 cm bij voor boven-en onderzoom. De berekening wordt dus als volgt:

195 – 2 + 10 + 15 cm= 218 cm per baan. Je had al uitgerekend dat je 3 banen stof nodig hebt. In totaal heb je dus 3 x 218 = 6,54 meter stof nodig.

Heb je een stof met een bepaald patroon? Dan zul je er voor moeten zorgen dat de patronen doorlopen op de banen die je geknipt hebt. Hiervoor moet je vaak wat extra stof laten knippen per baan. Hoe bereken je dit? Bij bedrukte gordijnstoffen staat de lengte van het patroon, ook wel rapport genoemd, vaak op de specificatiekaart van de stof. Stel: er zit een patroon in de stof met een rapportlengte van 63 cm. Deel dan de knipmaat van de gordijnbanen door de lengte van het rapport en rond af naar boven. Vervolgens vermenigvuldig je deze uitkomst met de lengte van het rapport. De berekening in ons voorbeeld wordt als volgt:

218 gedeeld door 63 cm= 3, 5 afgerond naar boven betekent 4 x de patroonlengte nodig om het patroon door te laten lopen. 4 x 63 = 252 cm. Je hebt dus knipbanen nodig van 252 cm ipv de eerder berekende 218 cm. De extra stof die je van de baan afknipt, zodat deze op de vorige baan zal aansluiten, noemen we verval. Dit verval kun je in veel gevallen gebruiken om leuke bijpassende accessoires van te maken. Denk bijvoorbeeld aan embrasses, sierlinten of kussentjes.

Hoeveel plooiband heb  je nodig?

Het plooiband ga je straks op de bovenkant van de gordijnen naaien. Je hebt dus evenveel plooiband nodig als de totale breedte van de aan elkaar gestikte banen. In ons voorbeeld heb je 3 banen stof nodig van 140 cm breed. Dit betekent dat je 3 x 140 = 4,2 meter plooiband nodig hebt.

Hoeveel gordijnhaken heb ik nodig?

Bij het gebruik van plooiband gebruik je zogenaamde duplohaken. Hiermee ga je de plooien in het gordijn vastzetten en kun je de gordijnen ophangen aan de runners van de rail. Reken voor een stof van 140 – 150 cm 10 plooien per baan. In ons geval heb je dus 3 x 10 = 30 gordijnhaken nodig.

En nu naaien we het gordijn:

Naai de banen stof aan elkaar. Dit doe je door ze zorgvuldig af te spelden en vervolgens aan elkaar te stikken. Leg hiervoor de ‘verkeerde kant’ van de stof op elkaar, zodat de zijnaden aan de achterkant blijven. Je krijgt mooie naden als de banen eerst aan elkaar stikt en vervolgens aan de zijkant afwerkt met een zigzagsteek. Als je met gordijnstof met een patroon werkt, zorg er dan bij het afspelden voor dat het patroon mooi doorloopt. Strijk en pers de naden plat na het naaien. Wil je het gordijn als het open is naar 1 kant schuiven of wil je aan beide kanten van het raam een gordijn hangen? In het laatste geval zul je werken met 2 gelijke delen gordijn. Je hebt 3 banen stof, dus 2 gelijke delen betekent 2 x 1,5 baan gordijn. Knip voor het naaien de middelste baan recht door midden. Nu kun je de verschillende gordijndelen afzonderlijk afwerken.

Werk nu de bovenkant van het gordijn af. Vouw de bovenzoom twee keer dubbel en gebruik hiervoor de 10 cm extra ruimte die je hebt geknipt bovenop je strakke hoogte. Speld eerst de zoom vast en speld vervolgens het plooiband op de stof. Houd hierbij rekening dat het plooiband 2 cm onder de bovenkant van het gordijn wordt vastgespeld. Zo heb je straks een mooi ‘hoofdje’ boven je gordijnhaak, zodat de gordijnrail door het gordijn wordt bedekt. Als je het band mooi recht op de stof hebt gespeld, stik je de lengte van het plooiband 2 keer door: aan boven- en onderkant. Nu is ook direct de bovenzoom gefixeerd zonder dat je een extra stiksel nodig hebt wat je later gaat zien.

Na het naaien van het plooiband kun je de zijzomen afwerken. Vouw een mooie ruime zijzoom en stik de banen van boven naar beneden door. De onderzoom is nu nog onafwerkt en open.

Je kunt nu de gordijnhaken in het gordijnband bevestigen, zodat je het gordijn kunt passen en afspelden. Verdeel de extra stof die je hebt om te plooien onder het aantal haken, zodat je mooie gelijke plooien krijgt. Je bevestigt een duplohaak in het band door deze van onderaf in te steken en vervolgens om te draaien. Nu is de plooi gefixeerd en kun je de haak door de runner van de gordijnrail steken. Vervang de eerste en de laatste runner van je rail door zogenaamde ‘stoppers’. Zo voorkom je dat je het gordijn verder doorschuift dan de zijkant van de rail.

Als het gordijn hangt kun je de onderzoom gaan afspelden. Je hebt hier 15 cm voor, dus je kunt een mooie ruime onderzoom maken. Vergeet je niet om 2 cm vrij te houden van de vloer? Dit voorkomt dat het gordijn op de vloer komt te hangen of dat er stofwolken aan de onderzoom blijven hangen. Als het gordijn op de juiste lengte is afgespeld, kun je de onderzoom doorstikken. Of, als je het jezelf gemakkelijk wilt maken, gebruik je ons  instrijkbare zoomband. Hiermee kun je de zomen met het strijkijzer bevestigen. Makkelijk en bovendien voorkom je een stiksel in de onderzoom.

Wil je dat je gordijnen mooi strak naar beneden hangen, zonder dat de onderzoom aan de zijkanten omhoog bobbelt? Laat dan voor het sluiten van de onderzoom aan beide zijden van het gordijn gordijnloodjes in de zijzoom vallen. Hierdoor zal het gordijn altijd mooi strak hangen.. Bovendien, als je het raam open hebt staan, zal het gordijn niet gaan wapperen door de wind.

Het voordeel van het werken met plooiband is dat je snel en eenvoudig gordijnen kunt maken. Vooral voor kleinere gordijntjes, zoals bijvoorbeeld in de keuken, voor een caravan, camper of boot is plooiband ideaal: je bent snel klaar en hebt flexibiliteit in hoe de de plooitjes verdeelt. Wil je de gordijnen wassen? Verwijder dan de gordijnhaken en was de gordijnen op een fijnwasprogramma zonder te centrifugeren. Hang de gordijnen languit te drogen: je voorkomt kreukels en het gordijn hangt mooi strak uit. Vervolgens kun je de haken terugplaatsen en het gordijn weer op zijn plek hangen.

Tip 1: Als je kleine gordijntjes naait is een onderzoom van 15 cm wel erg ruim. Meet in dit geval 10 cm voor een dubbel gevouwen zoom. Je kunt als je erg weinig ruimte hebt, bijvoorbeeld bij gordijntjes voor caravan, camper of boot, kun je ook volstaan met een rolzoompje.

Tip 2: Gebruik voor het naaien van gordijnen altijd Gütermann naaigaren voor het beste resultaat. Voor grotere projecten is Gütermann naaigaren ook beschikbaar in klossen van 500 meter of in een speciale Voordeelklos van maar liefst 1000 meter naaigaren.

Tip 3: Voor kleine gordijntjes of als je maar weinig ruimte hebt, kun je de gordijnen ophangen met behulp van zogenaamd spiraaldraad of spanveer. Dit is flexibel, rekbaar draad wat je eenvoudig kunt bevestigen met behulp van de meegeleverde stoppers en haakjes. Zo hang je heel eenvoudig een spiraaldraad op in plaats van een gordijnrail. Gordijnhaken en plooiband heb je bij het gebruik van spiraaldraad niet eens nodig. Je naait bovenin het gordijntje een tunnel, waarmee je het gordijn over de spiraaldraad heen kan schuiven. Door het rimpelen van de stof ter hoogte van de tunnel ontstaat vanzelf plooiruimte. Eventueel kun je in plaats van een onderzoom ook onderin het gordijn een tunnel maken. Bevestig spiraaldraad aan boven en onderzijde van het raam. Nu kun je het gordijn voor het raam spannen.

Related products: